BENİM AİLEM  EĞİTİMİ PROGRAMI İLE İLGİLİ TEMEL  BİLGİLER

  Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 2002 yılı Mayıs ayında gerçekleştirdiği Özel Çocuk Oturumu’na zirve düzeyinde 69 lider ile ülkelerden 190 kadar üst düzey yetkili katıldı. Katılımcılar çalışmalarını tamamladıklarında, hükümetleri adına çocuklara ve gençlere yönelik zamana bağlı bir dizi somut hedef belirleyip bu hedeflere ulaşmada, “Çocuklara uygun bir dünya” ya ulaşmada işlevli olacak genel bir çerçeveyi sahiplenmiş ve taahhüt etmiş bulunuyorlardı. 
     Önce Çocuklar Projesi bu taahhüdün ürünü olan geniş kapsamlı bir projedir.

 “Ulusal yasalarca daha genç bir yaşta reşit sayılma hariç, 18 yaşın altındaki her insan çocuk sayılır.”& 
    Önce Çocuklar 0–18 yaş arası çocukların yaşama, bakım,korunma ve katılım haklarını güvence altına alma ve geliştirmeyi taahhüt eder.

     Önce Çocuklar Projesi “TÜRKİYE’DE ÇOCUKLAR İÇİN İYİ YÖNETİŞİM, KORUMA VE ADALETE DOĞRU PROJESİ” adı altında ve Avrupa Birliği-UNİCEF- TC Hükümeti işbirliği çerçevesinde yürütülmektedir.

      Benim Ailem Aile Eğitimi Programı da Önce Çocuklar Projesi kapsamında finanse edilen ve ele alınan bir sosyal destek programıdır.


Fevzi Çakmak ilköğretim okulunda                  BENİM AİLEM KURSU ANNELERİ


I-Amaç ve İçerik:   
                   Benim Ailem Aile Eğitimi Programının amacı, 0–6 yaş arası çocuğun çok yönlü gelişimini, onun en yakın çevresi olan ailesinin  (anne-baba ve çocuğa bakım veren kişilerin) desteklenmesi yolu ile sağlamaktır. Bu eğitim programı 2 (iki) bölümden oluşur.
                    Birinci bölüm, ailelerle farklı konuların tartışıldığı “Aile Eğitimi Programı” dır. Aile Eğitimi Programında 16 (on altı) hafta annelerle 2 (iki) hafta da babalarla değişik konularda paylaşım oturumları şeklinde yapılır.  

                  Bu oturumlar her hafta yapılan grup toplantılarında ve aile ziyaretlerinde “grup tartışmaları” ve “sohbet” şeklinde işlenir. Toplantı ve ziyaretler aileye bilgi aktarmak değil, birlikte tartışma, düşünce-deneyim paylaşımı ve doğru olanı bulma çabaları şeklindedir. Kurs eğiticisi öğretmen ya da konuyu anlatan kişi değil, toplantıları yönlendiren, sorular sorarak anne-babayı düşünmeye, doğruyu keşfetmeye yönlendiren kişidir.



                  GENÇLİK VE KÜLTÜR EVİ GRUBU ANNELERİ




               Toplantılar haftada bir gün 15–20 annenin katılımıyla bir araya gelmesi ile gerçekleşir. 
              Toplantılar, katılımcıların deneyimlerini paylaşabileceği, düşüncelerini anlatabileceği ve yaratıcılıklarını ortaya koyabilmelerine olanak tanıyan etkin katılımlı yöntemlerle hazırlanmıştır. Böylece anne babalar sadece bilgi alma değil, var olanı paylaşabilme ve doğru olanı bulabilme becerilerini güçlendirirler.
                 Toplantı içerikleri “Çocuk Haklarına Dair Sözleşme” maddeleri esas alınarak hazırlanmıştır. Kız ve erkek çocukların gelişim ihtiyaçları cinsiyetlerine göre farklılık göstermez. Tüm çocukların yaşama, bakım, eğitim ve korunma haklarının varlığı Ulusal ve uluslar arası yasalarla güvence altına alınmıştır. Benim Ailem Aile Eğitimi Programı söz konusu güvencenin işlevsellik kazanmasına yardımcı olur. Bunu,  anne babaların dikkatini kız ve erkek çocukların gelişim ihtiyaçlarının farklılık göstermeyeceği konusunda  duyarlılık- farkındalık oluşturma ve davranış geliştirme yoluyla sağlamayı hedefler.  

                  Çocuk Haklarına Dair Sözleşme esasları doğrultusunda tüm bu hakların günlük yaşamla ilişkilendirilip işlevsel hale getirilmesinin en temel ve sağlıklı yolu ailelerin bu alanda desteklenmesi ve çocuk haklarını içselleştirilmesi ile mümkündür. Benim Ailem Aile Eğitimi Programı bu nedenle aile bileşenleri olan anne ve babayı bir arada destekleyen bir sosyal destek programıdır. 
                  Anne iletişim ve çocuk yetiştirme becerilerinin yanı sıra, güvenli annelik, kadın sağlığı, toplumsal cinsiyet, cinsel yolla bulaşan hastalıklar vb. hakkında bilgi sahibi olmasını sağlayan konuların da yer aldığı oturumlarla  desteklenip güçlenir.
                  Çocukların hayatında babaların yeri çok önemlidir. Bu nedenle Benim Ailem Aile Eğitimi Programı eğitim sürecine babanın katılımını da sağlar.  Her toplantı sonrasında, o gün konuşulan konuların özetini içeren konu ekleri ve mektuplarla da baba desteklenir. Ayrıca babalar, iki kez kendileriyle  yapılan toplantılarda  çocukları ve çocuk yetiştirme hakkında ki deneyimlerini paylaşma olanağı bulurlar.

Toplantı konuları şunlardır:

           İkinci bölüm; bebeğin-çocuğun hareket, düşünme, toplumsal, duygusal ve dil gelişimini “oyun” faaliyetleri ile desteklemeyi ve “oyunlar” yardımıyla “davranış oluşturma”yı hedefleyen “Gelişimsel Eğitim Programı” dır.

                  Gelişimsel Eğitim programı ( GEP ) 16 hafta boyunca anne başta olmak üzere diğer aile bireylerinin her gün çocuk ile 10–15 dakika etkinlikte bulunduğu oyun formlarından oluşur. 

                  GEP formları çocuğun hareket, düşünme, toplumsal, duygusal ve dil gelişimini destekleyecek değişik etkinlik ve oyunları içerir. Anne bu formdaki etkinlikleri nasıl uygulanacağını haftalık olarak yapılan toplantılarda “yaparak-yaşayarak” öğrenir ve bir hafta içinde bu etkinlikleri diğer aile bireylerinin de katılımıyla çocuğu ile uygular.  
                 GEP etkinlikleri 0–6 yaşları kapsayacak şekilde, çocuğun içinde bulunduğu aylık gelişim özellikleri dikkate alınarak hazırlanmıştır. Çocuğun içinde bulunduğu ayın gelişim özelliklerine göre çalışma formlarındaki etkinlikler, çocuğun hareket, düşünme, toplumsal, duygusal ve dil gelişimini desteklemeyi amaçlamıştır. Her çalışma formunun başında ilgili etkinliğin ya da oyunun, çocuğa kaçıncı ayda uygulanacağı ve bu etkinlikle çocuğun hangi gelişim alanında desteklenmiş olacağı yazılıdır. Örneğin; 6. Ay 1. Hafta uygulayacağı etkinlikle, anne çocuğun çıkardığı seslere vurgulama yapıp tekrarlayarak çocuğun dil gelişimini destekleyecektir. Yine 6. Ay 2. Hafta uygulanacak etkinlikle anne, çocuğun kendi başına oturması için oyun ve tekerlemeyle gereken ortamı hazırlayarak oturma hareketini desteklemiş olacaktır.
                  Her bir etkinlik bir gelişim alanını desteklemeye yönelik gibi görülse de gelişim alanlarının birden fazlasını destekleyecek niteliktedir. Örneğin; 14. Ay 2. Hafta uygulanacak etkinlik çocuğun dil gelişimini desteklemeye yöneliktir. Aynı zamanda etkinliğin tüm aile bireyleri ile birlikte yapılması çocuğun toplumsal ve duygusal alanda da gelişimini destekleyecektir. GEP etkinlikleri hazırlanırken gelişimin “bütünsel” olma özelliği yani tüm gelişim alanlarının birlikte desteklenip geliştirilmesine özen gösterilmiştir. Çocuk, oyun oynayarak hem çevresini anlamaya çalışacak hem de çevreden gelen farklı uyaranlardan yaralanmayı öğrenecektir.
                   GEP etkinlikleri ile çocuğun çevresinde bulunan uyaranlardan yararlanılarak, zaten ekonomik yönden elverişsiz olan aileler fazladan bir mali sıkıntıya sokulmayacaktır. Var olan kaynakların değerlendirilmesinde aileye rehberlik yapacak olan GEP etkinlikleri ile anne ve baba çocuğun gelişiminde daha etkin bir duruma gelecektir. Çok önemli bir nokta da çocuğun çok yönlü gelişimini destekleyerek, onun okula ve diğer toplumsal yaşama, elverişli ortamlarda büyüyen yaşıtlarıyla eşitlenmiş olarak başlamasının sağlanmış olmasıdır.

 EV ZİYARETLERİ

                   Benim Ailem Aile Eğitimi Programının uygulama bölümlerinden biridir. Yapılan araştırmalar ev merkezli eğitimlerin kurumsal eğitime göre bazı avantajlarının olduğunu göstermiştir.

o       Bireysel özelliklere göre eğitim olanağı,

o       Eğitimin doğal ortamda gerçekleştirilmesini,

o       Tüm aileyi programa katarak onların da eğitimden yararlanmalarını,

o       Ev ortamının çocuğun gereksinimlerine cevap verebilecek şekilde düzenlenmesini sağlar.

                   Ev ziyaretlerinin amacı anneye ev ortamında tamamlayıcı bilgileri vermektir. Ev ziyaretlerinde neler anlatılacağı eğitici rehber kitabında yer alır. Ayrıca annenin grup içerisinde paylaşmak istemediği konuların konuşulmasına olanak tanır. Ev ziyaretlerinde eğitici anne ve diğer aile üyelerinin çocukla GEP etkinliklerinin nasıl uygulandığını izleyerek olası hataların düzeltilmesine yardımcı olur.

                  Ev ziyaretlerine programın 5. haftasında yani “Davranış Kazandırmak” oturumunun işlendiği hafta başlanır. Eğitici 0–3 yaş arasında çocuğu olan ailelere 4 (dört) defa, 3–6 yaş arasında çocuğu olan ailelere 2 (iki) defa ev ziyaretinde bulunur.